Đối với kỹ thuật nhân giống hữu tính bằng gieo hạt, cây mai con lớn lên sau này sẽ có bộ rễ đẹp, nhưng lúc ra hoa sẽ không được đẹp như cây mẹ. Còn chiết cành thì hình ảnh hoa mai ngày tết chiết ra hoa sẽ y như cây mẹ và nhánh chiết cũng được khá to, nhưng ko có bộ rễ đẹp.
nếu nhánh chiết mọc sát đất, thì cũng dùng dao cắt bỏ một khoanh vỏ rồi kéo nhánh xuống chôn dưới đất và đóng một cây móc để giữ nhánh chặt, cắm thêm một cây nọc giữ phần ngọn đừng cho lay động. Và cứ để im như vậy, tưới ẩm hàng ngày, vài ba tháng sau, xới đất nhẹ xem rễ, giả dụ rễ mọc mạnh thì cưa cắt đem trồng.
1. Thời điểm chiết cành
thời khắc chiết cành nên chọn vào đầu mùa mưa. Và nên chọn khi cây mai sắp hết pha động (lúc lá đã xanh đậm nhưng chưa già). Vì khi này còn lột vỏ cành mai được.
Vậy khi lá nó đang còn non (pha động) rất dễ lột, tại sao không chiết? Tuy dễ lột, nhưng nó cũng dễ liền da (do nhựa xuống nhiều) làm nó khó ra rễ. Mặt khác, phần lá non sẽ ngã sang màu vàng và lúc đem trồng nó rất yếu.
2. Chọn cành
Cũng như chọn cành để giâm, cành chúng ta dự định chiết là những cành ở vị trí trong khoảng ½ cây trở lên và phía có phổ thông ánh sáng.
- Độ lớn: chúng ta không nên chọn cành chiết quá lớn. Chỉ nên chọn những đoạn cành phía ngoài cùng, nếu như có phân nhánh càng tốt. Thường những đoạn cành này to khoảng bằng cỡ chiết đũa ăn cơm (nhưng phải có chí ít khoảng 15 lá còn tốt).
- Độ dài: Độ dài đoạn cành chiết khoảng 20 - 30 cm (hai đến ba tấc). Ví như cành dài quá và lá quá phổ biến, sẽ xuống nhựa làm liền da (cành chiết không ra rễ được).
Tâm lý chung là, người ta muốn chiết cành lớn và dài, để lúc đem ra trồng trong một thời gian ngắn, sẽ có một cây mai to. Tuy nhiên, lớn thì có lớn nhưng mau to thì không. Vì lúc được cắt rời khỏi thân mẹ, bộ rễ ít oi kia chưa đủ sức lo cho cái cành “quá khổ” đấy được, làm cây mất sức, và với cây mai lúc đã mất sức, việc khôi phục đòi hỏi phổ quát thời gian, công sức.
3. Công nghệ chiết cành và coi sóc
1) Khoanh và tách vỏ
Trên đoạn cành vừa nêu, chúng ta chọn vị trí có phân nhánh (chỏng 3), sử dụng dao bén cắt đứt lớp vỏ chung nói quanh một vòng phía trên và một vòng phía dưới. Sau đó, rạch một con đường dọc nằm trong 2 điểm trên và tách vỏ ra (không nên để sót lại một tí da “vỏ” nào hết).
Chiều dài trong khoảng vết cắt khoanh tròn ở phía trên và phía dưới khoảng 2 - hai,5 lần so với trục đường kính cành tại điểm lột vỏ.
Sau lúc tách vỏ ra, chúng ta nên để khoảng 1 - 2 tiếng (tùy theo tình hình trong ngày). Mục đích để cho lớp nhựa giữa phần gỗ và vỏ khô lại. Sau đó, có thể dùng loại thuốc kích thích ra rễ Viprom bôi vào vết cắt phía trên. Cũng có thể nhúng nguyên liệu bó bầu chiết rồi bó vào mà không cần bôi ở trên.
2) nguyên liệu bó bầu chiết
vật liệu để bó cành chiết có hơi phổ quát, cách trộn đất trồng mai gồm đất mùn xốp, xơ dừa khô, rễ lục bình,… bó vào giữ ẩm để rễ sau này có chỗ bám vào là được. Nhưng dễ thao tác, hoàn hảo cao người ta thường sử dụng một trong 2 loại sau:
+ Rễ lục bình
Rễ lục bình được lấy ở phần cuối (rất mịn). Sau đó rửa sạch bùn rồi đem phơi thật khô. Khi đem ra bó vào cành thì nhúng nước cho ướt đều và vắt cho ráo nước rồi mới bó. Ví như rễ lục bình có dính phèn sắt (màu vàng) thì nên đem ngâm vào nước vôi (khoảng 1kg vôi + 30 lít nước), lắng lấy phần nước trong, thời gian ngâm khoảng 1 - 2 giờ rồi vắt ráo đem phơi khô.
Khối lượng bầu chiết chúng ta không nên quá lớn. Nếu cành chiết có trục đường kính khoảng bằng chiếc đũa ăn cơm thì bầu chiết có trục đường kính khoảng 5cm và độ dài khoảng 5cm. Trong khoảng kích cỡ này, suy ra nếu cành nhỏ hơn thì bầu chiết nhỏ bớt lại và bầu chiết cũng lớn hơn ví như cành lớn hơn.
tại sao phải có một mức chuẩn tương đối như vậy? Vì nhỏ quá bầu chiết sẽ không đủ chỗ cho rễ bám và to quá thì có khi nó bị dư độ ẩm làm hư rễ.
+ Xơ dừa khô
Xơ dừa khô được lấy ở phần sắp cuống trái dừa, vì chỗ này xơ sẽ mềm và mịn. Xơ dừa được xé tơi ra và ngâm nước vôi như trường hợp ngâm rễ lục bình để tẩy bớt chất chát.
Sau ấy, phơi thật khô và lúc bó vào cành chiết làm giống như rễ lục bình.
Sau lúc quấn rễ lục bình hay xơ dừa khô vào cành chiết, chúng ta dùng nylon trong suốt quấn loanh quanh bầu chiết và cột kín ở hai đầu. Chú ý khi cột đầu phải chặt, làm sao cho bầu chiết không bị xoay khi cành di chuyển, bao nylon kín giữ ẩm tốt cho bầu. Vì cột lỏng lẻo thì khi bầu chiết xoay sẽ làm hư rễ.
3) Cắt cành chiết và ươm sau khi ra rễ
Chiết và cắt cành chiết sau lúc mai ra rễ
- Cắt cành chiết:
Do bầu chiết được bao nói quanh nói quẩn bằng nylon trong suốt, nên chúng ta thường xuyên Quan sát, lúc nào thấy rễ đã ngã sang màu khá vàng là cắt bầu chiết khỏi thân cây mẹ.
Sau lúc cắt xong, chúng ta nên cắt bỏ bớt khoảng 1/3 chiều dài của cành chiết để giúp nó cân xứng lại mà mọc mạnh. Ví như phần còn lại có lá quá phổ thông thì cũng nên tỉa bỏ bớt vài lá. Vì lá nhiều sẽ thoát nước phổ biến, khi mà đấy bộ rễ còn ít chưa đủ sức cung ứng nước…
chỉ cần khoảng bầu chiết còn ở trên cây, giả dụ bầu chiết bị khô thì dùng ống kim tiêm bơm nước vào để tăng độ ẩm. Vị trí bơm vào ở phía dưới cùng của bầu chiết. Và có 1 số tình huống bầu chiết bị liền da không ra rễ được thì mở bầu ra làm lại từ đầu.
>>>Xem thêm: phôi mai vàng là gì? Nơi bán phôi mai vàng tốt nhất
- Ươm cành chiết:
lúc túa bầu, nên ngâm bầu trong nước khoảng 30 phút, cho rễ hút no nước, rồi mới túa bao nylon ra trồng, như thế cây chiết sẽ không mất sức, sống mạnh hơn.
Chúng ta sử dụng chậu hoặc túi nylon có kích cỡ lớn hơn chậu giâm cành khoảng 1,5 lần. Hoặc đem trồng hay giâm vào giỏ tre.
Riêng chất trồng thì trộn 1 phần trấu + hai phần tro trấu hoặc 1 phần tro trấu + 1 phần bột vỏ dừa khô.
dỡ dây và lớp nylon ra khỏi bầu chiết và đặt cành chiết vào chậu (chú ý không được vùi gốc sâu khỏi cổ rễ cành chiết).
Cắm một cây nọc cho cứng, cột chặt nhánh mai đừng để lay động cây sẽ chết.
Che nắng hay để vào chỗ râm mát 10 - 15 ngày, chỉ tưới nước vừa đủ ẩm. Khi cây chiết sống mạnh đem từ từ ra nắng, để cây quang quẻ hợp tốt tươi hơn.
Các phần khác như: coi ngó, sang chậu,..giống như giâm cành
Ngoài cách chiết ở trên, chúng ta có thể chiết bằng cách ngay sau đây mà kết quả cũng tốt. Cách này, còn gọi là chiết treo.
Chúng ta chọn bất kỳ cành mai nào cũng được, miễn nó có vị trí thuận lợi cho thao tác là được. Trước lúc muốn chiết cành nào thì nên cuốn cho nó hơi cong ngay điểm chúng ta dự định là gốc sau này. Và chúng ta cứ để cho điểm đó lâu dài khoảng 10 - 15 ngày (khi uốn nên chọn pha động).
lúc nó đã dài lâu chúng ta sử dụng dao bén cắt bớt 1/3 hoặc 1/2 tại điểm uốn (phía dưới). Sau đó để khô vài tiếng đồng hồ rồi ấn vào chậu treo và cột chặt vào. Chỉ mất khoảng treo, chúng ta cứ tưới vào chậu để giữ ẩm liên tục. Khoảng hai tháng sau, chúng ta xới nhẹ để xem rễ ra rộng rãi trong chậu chưa. Và nếu đã có rễ rộng rãi thì cắt cành chiết rời khỏi cây mẹ. Lưu ý trước khi cắt nên tỉa bớt cành và lá như cách chiết bình thường.