Cách tạo dáng cây mai kiểng đơn giản, đẳng cấp. Mai thế là một sở thích đặc biệt của những người yêu bonsai, hoa cảnh. Nhưng những lưu ý khi tạo dáng mai thế thì chẳng hề người nào cũng hiểu. Cùng trang yêu mai vàng Đánh giá kĩ hơn nhé.
Cách tạo dáng Mai Vàng
khi tạo dáng mai cần chú ý các phần sau:
- Gốc mai: là phần khôn cùng quan yếu, vì lúc Nhìn vào cây mai người ta chú ý ngay đến cái gốc mai, xem gốc mai người ta biết đó là mai rừng, hay mai bonsai lâu năm ...
Thường thì gốc mai được để bỗng dưng do việc tạo dáng và ghép rễ rất khó. Do vậy Nhận định mai như Nhận định vẻ đẹp của một cô gái, nếu muôn biết đẹp xấu thì phải Nhận định những cái gì là thiên nhiên nhất mà tự nhiên đã tặng thưởng.
Để có một gốc mai đẹp các bạn phải tạo dáng bộ rể lúc mới trồng, hoặc ví như ấy là mai già thì phải biết moi gốc ra để lộ phần rễ, nhưng thường thì không đẹp do mai sống hoan dã nên rễ cũng xuông đuột. Với các loại mai già thì khó mà đổi thay được hình trạng bộ rể Chính vì vậy mà nên hội tụ và phần thế mai.
Thế mai: Với công nghệ ghép cành phổ quát như hiện nay thì có thể tạo được nhiều dáng, thế rất đẹp. Nhưng phần lớn thế mai phải theo dáng thế bỗng dưng của cây mai, vì khi bứng gốc mai rừng cho vào chậu thì phần nhánh to đã bị cắt trùi lũi, ở đầu mỗi nhánh mai lớn này sẽ được ghép lại các nhánh mai con, cách sắp xếp các nhánh mai ghép và tạo dáng nhánh mai ghép sẽ tạo nên thế của cây mai.
Việc cắt các cành to để cho mai vào chậu kiến cũng là một công tác không dễ vì nếu không biết cắt thì cây mai chẳn ra một thế nào hết. Mỗi cây có dạng hình riêng nên tùy theo thế bỗng dưng của mai mà việc cắt nhánh sẽ khác nhau. Thường nhật những nhánh nào làm phá dáng mai sẽ được cắt sát thân mai có tức là bỏ luôn nhánh đấy, còn những nhánh nào tạo được thế mai thì giữ lại và chừa ra khoảng 20 -30 cm.
Tạo dáng mai lão: nếu như cai mai non mà bạn làm nó thành mai già có phổ quát u nầng, sần sùi thì trị giá nó sẽ tăng lên rất cao. Tạo dáng mai lão là một kỹ thuật tương đối khó, vì giả dụ không khéo thì cây mai sẽ chết luôn. Để tạo u nầng, các vết sần sùi thì người ta dùng đục khoét vào thân cây hoặc dùng các dụng cụ chuyên dụng cào lên thân cây, lâu ngày vết thương sẽ lành lại và làm lộ các vết sần sùi u nầng.
Đối với mai non thì việc tạo dáng rất tiện lợi, ta nên chú ý phần rễ và thân, dưới đây là một số hình ảnh có thể giúp bạn hướng tạo dáng mai ...
Những chú ý lúc Tạo Dáng Mai Thế
Tạo ‘’thế’’ đẹp cho cây mai cảnh trước nhất phải dựa theo dáng sẵn có của từng cây. Ảnh: internet
Cách tạo dáng thế
thường ngày muốn tạo ‘’thế’’ đẹp cho cây mai cảnh trước tiên phải dựa theo dáng sẵn có của từng cây (cây mai) để trong khoảng đó nghĩ cách tạo ra các ‘’thế’’ thích hợp cho cây. Đương nhiên là phải Quan sát từng phần để có cách uốn sửa.
Bộ rễ mai cảnh
Bộ rễ của cây mai gồm có một rễ cái khá dài, nhờ đấy mà cắm sâu xuống đất để hút được phổ quát chất bổ dưỡng nuôi thân, lá, cùng lúc cũng giữ được thế đứng kiên cố cho cây trước phong ba bão táp. Mọc ra từ rễ cái là vô khối rễ con, đa số bộ rễ ấy đều chôn vùi trong đất chậu. Thế nhưng với kiểng cổ, qua tài nghề của nghệ nhân, bộ rễ vẫn góp phần làm đẹp cho cây mai cảnh. Người ta tạo ra nét già nua hoặc tùy trường hợp mà có những hình tượng lạ khác trong khoảng bộ rễ.
Muốn được vậy phải có sự kỳ công và mất phổ thông thời gian. Trước tiên ta phải nắm vững hình dáng bộ rễ của từng cây mai, nhân cơ hội sang chậu; thay đất mới cho cây hằng năm. Chỉ những nhánh rễ phụ nằm sắp tầng đất trên mặt mới được dùng vào việc tôn nét thẩm mỹ cho cây.
Chẳng hạn: chùm rễ phụ của cây mai được người ta đưa trồi lên khỏi mặt đất, sắp xếp cho nằm về các hướng không giống nhau với thế uốn éo lắt léo như những con rắn, vừa tạo được sự già nua cho cây lại vừa tạo được ấn tượng đối với người thưởng thức. Ví như gặp được gốc mai già đã có sẵn hình muông thú thì chọn ra những rễ con (cũng nằm ở tầng mặt) lớn khỏe xếp vào vị trí thích hợp để tạo chân thú sau này...
Gốc cây mai cảnh
Gốc của những cây mai già có lúc suôn đuột, nhưng cũng có những hình thù khác lạ. Tùy theo hình thù của cây mai già mà kết hợp với việc uốn sửa các rễ con để tạo nên những hình tượng độc đáo như ‘’hổ phục’’, ‘’phượng vũ’’... Giả dụ là gốc thuộc dạng suôn đuột thì lão hóa thành những u nần, hốc lõm, hoặc đôi chỗ vỏ bị trầy xước, mốc meo... Giống như lớp da nhăn nheo của người già...
Thân cây mai cảnh
Thân cây mai thường được chọn ở bên dưới lớn, trên nhỏ mới phù hợp. Theo luật xưa, phải sử dụng thân chủ, dù có cao cũng không được cưa cụt để tạo thân mới trong khoảng cành non của nó. Phải uốn thân trong khoảng lúc cây còn non vì lõi gỗ còn mềm mỏng dễ uốn.
Mai vốn là cây mềm mại, ẻo lả nên thân cây không nên để suôn đuột, cũng bạn không nên uốn sửa tới độ cong queo uốn lượn phổ quát khúc như thân con rắn mất độ khi không. Với cây mai rộng rãi năm tuổi (hoặc cây được lão hóa) thiết yếu lớp vỏ sù sì, nhăn nheo, rồi những hốc lồi lõm mới gây được sự lưu ý của người xem.
Nghệ thuật bố trí cành mai
Với mai cổ điển, cành còn được hiểu là tầng, là tay (chi). Theo luật uốn sửa cây kiểng ngày xưa thì số cành trên cây phải là số lẻ: 3 - 5 - 7... Nhưng kiểng xưa phần lớn người ta chỉ chọn từ 3 hoặc 5 cành trên mỗi cây. Các cành đều được phân bố hợp lý.
Cành dưới gốc (phủ địa) phải đủ cao (bằng 1/3 chiều cao của thân cây), các cành phía trên được uốn sửa cho phân bố với khoảng cách tạo được độ thông thoáng. Vị trí của cành thường có phổ quát dạng như: Chiết chi nhị diện (hai cành mọc đối xứng với nhau), chiết chi tứ diện (bốn cành mọc theo bốn hướng không giống nhau theo hình xoắn ốc). Trong việc uốn sửa cành, đa dạng tình trạng cành không nằm đúng vị trí ước mong, ta phải dùng cách uốn ‘’tế thân’’ (tế: che lấp), tức uốn cành vòng qua thân cây để chuyển về hướng khác.
Sửa tán lá cho cây
Cây mai có tán lá xanh tươi, bóng mướt mới được Đánh giá là đẹp. Thế nhưng, tán lá không được đè lên nhau, che tạ thế nhau tạo sự rậm rạp làm lu mờ các con phố nét đặc biệt của cây.
Người xưa ko thông tỏ tới công nghệ ghép, giâm cành, chiết cành như cách nhân giống, lai giống ‘’mai giảo’’ của chúng ta ngày nay. Đã thế, họ cũng không có những phương tiện chuyên sử dụng để trợ lực cho việc uốn sửa này như các loại kềm kéo để cắt rễ, cắt cành, như kẹp chuyên dụng để uốn cành và thân cứng, như dây kẽm, dây nhôm để uốn cành... Thế nhưng, họ cũng có kỹ thuật riêng và tận dụng những phương tiện sẵn có như cây, ván, dây thừng qua các cách treo, neo, nêm chống chỏi.
==== >> các bạn có thể xem thêm: Những kỹ thuật chăm sóc mai vàng nhanh lớn
công nghệ sửa mai kiểng
Cây mai trồng để chơi kiểng, chơi bonsai thì phải luôn luôn cắt tỉa, uốn sửa cho đẹp. Phương pháp sửa mai bao gồm: cắt tỉa uốn nắn, căng kéo, quấn dây đồng, neo, cảo, đục, khoét, làm lão hóa. V.v..
Cây mai trồng để chơi kiểng, chơi bonsai thì phải xoành xoạch cắt tỉa, uốn sửa cho đẹp. Phương pháp sửa mai bao gồm: cắt tỉa uốn nắn, căng kéo, quấn dây đồng, neo, cảo, đục, khoét, làm lão hóa. V.v...
Sửa rễ
Rễ là thành phần nằm sâu dưới đất, rất cứng, giòn, khó sửa. Muốn sửa phải moi rễ lên, lấy đá chêm, căng kéo, sắp đặt cho xòe ra bốn phía, theo kiểu chân nôm, hoặc cho ngoắt ngoéo lồi lõm, nằm trên miệng chậu mới đẹp. Bộ rễ rất quan yếu, góp phần làm đẹp cho cây kiểng, nhất là cây bonsai, bộ rễ phải nổi hẳn lên trên mặt khay, chậu, dĩa.
Kiểng cổ còn để lại nhiều cây có bộ rễ kỳ lạ, uốn thành hình chân thú: Long, Lân, Quy, Phụng trông rất đẹp mắt.
Sửa gốc
Cây mai thường là cây đơn thân, nên gốc rất lớn, phải sửa ngay trong khoảng khi cây còn nhỏ, nếu như để to quá khó sửa. Tùy theo dáng cây, ta có thể sửa theo thế đứng, thế nghiêng, thế nằm; bằng cách cắt gọt, đục đẽo cho lồi lõm, làm lão hóa, tăng thêm giá trị của cây mai.
Kiểu xưa còn để lại đa dạng gốc hóa long, hóa hổ cực kỳ quý giá. Ngày nay cây bonsai có gốc xù xì, lồi lõm, uốn nắn phối hợp giữa cây với chậu. Gốc còn sử dụng để Tìm hiểu tuổi của cây, càng già càng quý.
Sửa thân
Thân là thành phần lớn cứng sau gốc, muốn sửa phải có nòng sắt, cảo, cây nêm, dây kẽm, dây đồng. Việc ban đầu, phải để thân cây trước mặt, xoay qua xoay lại, nghiên cứu tậu thế uốn cho đúng. Lấy nòng bằng sắt đã uốn sẵn, cặp ôm sát vào thân cây, lấy dây kẽm buộc từ từ từng ruột một, trong khoảng gốc cây trở lên siết thật chặt, ép cho thân cây ôm ấp lấy nòng sắt. Lâu ngày, thân cũng sẽ cong queo theo thế của nòng sắt.
Muốn uốn cong một đoạn thì cần cột kẽm 2 đầu rồi căng xoắn dây kẽm lại, thân cây sẽ cong nằm xuống như thế thác đổ. Còn thân nhỏ, nhánh nhỏ chỉ cần lấy dây kẽm đủ to, quấn thưa dọc theo thân, nhánh, rồi 2 tay kềm uốn căn vặn xoắn theo chiều khu ốc, dây kẽm giữ lại theo hình mình đã uốn. Cây bonsai rất ngắn, rất giòn, phải uốn trong khoảng trong khoảng, mỗi ngày một tẹo, lâu ngày cũng sẽ đúng theo hình ta muốn. Thân cây bắt đề nghị đầu voi đuôi chuột, tức là gốc lớn, thân cây nhỏ dần dần lên tới ngọn mới đẹp. Gốc đẹp mà thân cây bị cưa cắt ngang đứt đoạn có thẹo lớn, mất ngọn là làm mất trị giá của cây mai.
Sửa cành
Cây mai có cực nhiều cành, cành kết hợp với thân uốn thành thế, kết hợp với tàn lá uốn thành tay. Sửa nhánh khá dễ bằng cách cắt tỉa hoặc quấn dây uốn xoắn:
Cắt tỉa là công cu li nhất, muốn cho nhánh xoay về hướng nào thì cắt đọt ở nách lá về hướng ấy, ngay nách lá đấy sẽ mọc một chồi non xoay về hướng ta muốn. Cách này đẹp, nhưng phải đợi lâu mới thành nhánh đủ to.
Quấn dây đồng, dây kẽm: chỉ cần một dây kẽm đủ lớn, dài gấp đôi nhánh cây để quấn cho đủ, ngày nay có dây nhôm bọc chỉ chung loanh quanh, rất tiện thể vì không ăn khuyết vô vỏ cây. Quấn dọc theo nhánh muốn uốn, theo chiều kim đồng hồ cho đồng nhất, 2 tay nắm lấy nhánh. Không nên để quá lâu ngày vì có dấu dây kẽm ăn khuyết vào nhánh uốn, sẽ không đẹp bằng phương pháp cắt tỉa. Quấn kẽm có ích là nhanh và có thể uốn kéo một nhánh trong khoảng bên này qua bên kia thân cây, khi ở mé đấy thiếu tàn nhánh.
Theo kiểng cổ, uốn tàn bình thường bên nào theo bên đó gọi là tàn văn, còn uốn tàn trong khoảng mé bên này kéo sang qua mé bên kia gọi là tàn võ. Còn nhánh to quá không quấn dây kẽm bẻ được thì phải dùng nòng sắt cặp, như uốn thân cây vậy.
Tỉa lá
Cây mai trồng ngoài vườn để chơi hoa thì ít có người nào tỉa lá. Cây mai trồng trong chậu thành kiểng, thành bonsai mới tỉa lá cho thông thoáng để thấy rõ thân, nhánh, nhất là mai bonsai phải tỉa cho thật thoáng để thấy cả cỗi rễ, cành nhánh cho đẹp. Tỉa lá chỉ cắt bỏ các lá dư thừa, các đọt non mới mọc ra dài quá, che tắt hơi cả mặt chính của cây.
Nhưng bất cứ cây mai trồng ở đâu, trồng theo kiểu nào, tới Tết đều phải lảy hết lá, để kích thích ra hoa trong 3 ngày Tết.
Làm lão hóa
Ngày xưa muốn có cây mai kiểng già phải đợi phổ thông năm, ngày nay có rộng rãi phương tiện như: phương tiện đục khoét và chất hóa học để làm lão hóa cây nhanh hơn. Muốn làm cho thân cây phù lên, thì dùng cây đập dài theo chỗ đấy cho bầm dập phù lên, hoặc sử dụng kim châm thật mạnh, đều chung quanh quéo thân cây (nhưng cần nhớ phải chừa một tuyến đường rãnh nhỏ trên vỏ, để cho cây có thể dẫn nhựa lên nuôi cây). Cây bức xúc nứt da thành sẹo. Bôi thuốc vào, lúc cây lành sẹo, sẽ thấy chỗ đấy phù lên, sần sùi có vẻ già nua.
Thuốc hóa học để làm lành sẹo cho cây kiểng thông dụng nhất là vaseline. Nếu ko mua được thuốc trên, thì có thể tự chế bằng cách nấu mỡ bò với thuốc ký ninh vàng và thuốc trừ nấm.
Để làm bóng những chỗ lột da tạo lão hóa, thì sau lúc lột vỏ một đoạn thân hoặc một đoạn nhánh xong rồi, phải lấy giấy ráp đánh cho suôn sẻ, mới xoa thuốc như oxy đồng hoặc acid citric hay diêm sinh calci, chỗ đó sẽ trở nên trắng và bóng láng.